Merkezden Yönetimin Faydaları ve Sakıncaları

Faydaları:
1- Devlet yönetiminde birliği sağlar.
2- Ülke içerisindeki silahlı güçler üzerinde sivil idarenin üstünlüğü sağlanır.
3- Kamu hizmetlerinin verimli bir biçimde yürütülmesi için gereken uzmanlık ve mali kaynaklar daha kolay sağlanır.
4- Kamu hizmetlerinin ülkeye eşit biçimde dağıtılması sağlanır.
5- Kamu hizmetlerinin maliyeti azalır.
6- Kamu görevlileri yerel etkilerden uzaklaşır.

Zararları:
1- Bürokrasiye neden olarak kamu hizmetleri yavaşlar.
2- Aşırı merkeziyetçilik demokrasi esaslarıyla bağdaşmaz.
3- Siyasal açıdan güçlü parlamenter kamusal kaynakları kendi seçim bölgesine kaydırabilir.
4- Hizmetin gerekleri yerine merkezin görüşünün gereklerini uygulamayı yeğleyebilirler.

İdarenin kanuniliği ilkesi

İdarenin kanuniliği ilkesi dört boyutludur.
1- İdarenin işlevini yerine getirirken mer'i yasalara uyması.
2- İdarenin kuruluşunun kanunlarla düzenlenmesi.
3- İdarenin üstlendiği görevlerin kanunda gösterilmesi.
4- İdarenin yapmış olduğu işlemlerin aksi ispat edilinceye kadar hukuka uygun olarak kabul edilmesi.

Türk İdare Teşkilatına Hakim Olan Genel İlkeler

1- İdarenin kanuniliği ilkesi.
2- Merkezden yönetim ve yetki genişliği ilkesi
3- Kamu tüzel kişiliği ilkesi
4- İdarenin bütünlüğü ilkesi

Yasama sorumsuzluğunun nitelikleri

Yasama sorumsuzluğu cezai takibata karşı milletvekiline mutlak koruma sağlar

Yasama sorumsuzluğu süreklidir 

Yasama sorumsuzluğu meclis tarafından kaldırılamaz 

Milletvekilleri, Meclis çalışmaları sırasında söyledikleri sözleri ve açıkladıkları düşünceleri Meclis dışında tekrarlamaktan dolayı da yasama sorumsuzluğundan yararlanırlar 

Ara seçime gitme şartı

Anayasaya göre, Türkiye Büyük  Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. 

Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. 

Ancak istisnai bir durumda ara seçimlerin üç ay içinde yapılmasına karar verilir.

Anayasaya göre (m.78/3,4), Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. 

Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. 

Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tam sayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir. 

Demokratik iki meclisli yönetim sistemi

Demokratik ikinci meclisler, üyelerinin tamamının ya da büyük bir kısmının seçimle belirlendiği meclislerdir. 

Bu meclislerin kurulmasındaki başlıca amaç, birinci meclise karşı bir denge oluşturmak, onun hatalarının daha nitelikli kimselerden oluşan bir "düşünce meclisi"nce düzeltilmesini sağlamaktır.

İçtüzük ve kanun arasındaki fark

Kanunlar vatandaşlar için haklar ve yükümlülükler koyarken, İçtüzükler sadece parlamentoyu bağlayan ve parlamento dışında uygulama alanına sahip olmayan kurallardan oluşurlar.

Bu bağlamda, İçtüzükler ile kanunlar arasında KONU bakımından bir farklılık oluşmaktadır. 

Buna göre, kanunlar vatandaşlar için haklar ve yükümlülükler koyarken, İçtüzükler sadece parlamentoyu bağlayan ve parlamento dışında uygulama alanına sahip olmayan kurallardan oluşurlar.

Yasama yetkisinin özellikleri

Yürütme organının işlemleri kanunu izleyen ve kanuna dayanan (secundum legem) işlemlerdir. Yasama işlemlerinin ise anayasadan kaynaklanma zorunluluğu yoktur. Kanunlar, anayasa karşısında sadece kural-içi (intra legem) olmak durumundadır.

Başka bir ifadeyle, kanunların yapılabilmesi için anayasanın herhangi bir hükmüne dayanılması zorunlu olmayıp, yapılan kanunun anayasaya uygun olması yeterlidir.

Yani;

 Yasama yetkisinin anayasaya uygunluğu

 Yasama yetkisinin devredilemezliği

 Yasama yetkisinin genelliği

 Yasama yetkisinin asliliği

özelliklerinden bahsetmek mümkündür.

Meclis çalışmalarının ertelenmesi

İçtüzüğe göre (m.6), ara verme, Meclisin 15 (onbeş) günü geçmemek üzere çalışmalarını ertelemesidir. Meclisin ara verme kararı alması, Danışma Kurulunun bu konudaki görüşü alındıktan sonra teklifin Genel Kurulca oylanması suretiyle olur.

Anayasada milletin temsili ilkeleri

Anayasada yer alan milletin temsili ilkesinden şu sonuçları çıkarmak mümkündür :

1.Milletvekilleri, seçildikten sonra seçmenlerce görevden alınamazlar (azledilemezler).

2. Seçmenler, milletvekillerine hukuken bağlayıcı nitelikte direktifler veremezler (emredici vekalet yasağı). Ancak demokratik sistemin bir gereği olarak seçmenlerin bağlayıcı olmamakla beraber her türlü isteklerini milletvekillerine iletmeleri mümkündür.

3.Milletvekilleri, milletvekilliğinden ve partilerinden istifa edebilir veya parti değiştirebilirler.

4.Milletvekili seçildikten sonra, milletvekilinin seçildiği seçim çevresindeki coğrafi ve demografik değişmeler milletvekilliği statüsünü etkilemez.

Ulusal seçim baraji

2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nda belirlenen ulusal (genel) baraj % 10 olarak belirlenmiştir?

Kanun teklifi yeter sayısı kaçtır

Kanun teklifi yeter sayısı kaçtır?

TBMM Genel Kurulu'nda bir kanun teklifinin kabulü için asgari kabul yeter sayısı kaçtır? 

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda yapılan görüşmelerde kanun teklifinin kabul edilebilmesi, yani kanunlaşabilmesi için, Anayasa’nın 96’ncı maddesi uyarınca üye tamsayısının (600) en az üçte biriyle toplanan Meclis Genel Kurulunun, toplananların salt çoğunluğu ile kabul oyu kullanması gerekir.

Toplantı yeter sayısı üye tamsayısının en az üçte biri olan 200’dür. Karar yeter sayısı ise, kural olarak toplantıya katılanların salt çoğunluğudur. 

Ancak bu sayı hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından (151) az olamaz.

TBMM'nin Görev ve Yetkileri nelerdir

1. Anayasayı değiştirmek
2. Bütçe ve Kesin Hesap Kanununun hazırlanması ve görüşülmesi.
3. Olağanüstü hal kararını onaylamak
4. Milletlerarası antlaşmaları uygun bulma
5. Kamu Başdenetçisi seçmek
6. Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verme
7. RTÜK üyelerini seçmek
8. Savaş ilanı ve silahlı kuvvet kullanılmasına izin verme.
9. Genel ve özel af ilanı
10. Meclis İç Tüzüğünü hazırlamak veya değiştirmek.

Meclis soruşturması ve önerge imza çoğunluğu

Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında meclis soruşturması açılması, önergesi verilebilmesi için aranan imza çoğunluğu kaçtır?

Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında görevleriyle ilgili (Cumhurbaşkanı bakımından kişisel suçlar dahil) suç işledikleri iddiasıyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğunun (301) vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilir.

Milletvekili ile bağdaşan işler

Vekiller seçimden sonra vekil; 
1- Seçildikleri partiyi değiştirebilirler,
2- Vekillikten istifa edebilirler.
Bu durum vekilliğe aykırı olarak tanımlanmaz.

Kadük olma ne demektir?

Bir yasama döneminde, yani iki seçim arasındaki dönemde sonuçlandırılamayan kanun tekliflerinin hükümsüz kalmasına kadük olma denir.

Kanun aşamaları

Kanun yapılma usulünün aşamaları:

1- Teklif

2- Görüşme

3- Kabul

4- Yayım

Savaş ilanı kararı kaçıncı grup parlamento kararıdır?

Beşinci grup parlamento kararları, yasama organının “yürüme işlemi” niteliğindeki kararlarıdır. Örnekler:
1. Savaş ilanı kararı (AY.m.92/1).
2. Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesi veya yabancı silahlı kuvvetlerin
Türkiye’de bulunmasına izin verilmesi kararları (AY.m.92/2).

Yasama yetkisinin devredilemezliği

Olağanüstü hallerde, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda çıkarılan ve kanun hükmünde olan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde ise bir yetki devri söz konusu değildir. 

Zira, yürütme organının bu tür kararnameleri çıkarma yetkisi doğrudan Anayasa’dan (m.119) kaynaklanmaktadır. 

Bunlar için yetki kanunu gerekli değildir.

Kanun yapılması usül aşamaları nelerdir?

1- Teklif
2- Görüşme
3- Kabul
4- Yayım